Barut iyi mi Elde Edilir?
Barutun İcadı Barutun karışımında, %70 – 80 potasyum nitrat (NOs), %12-20 odun kömürü, %3-14 de kükürt vardır. Bu karışımdaki potasyum nitrat, kömürle kükürtün yanması için lüzumlu olan oksijeni verir; kükürt de, barutun kolayca tutuşmasını sağlar ve yakılınca çok oranda gaz çıkartır. Barutu meydana getiren maddelerden kyaşamün yanmasıyla, karbon dioksit (CO2), kükürtün yanmasıyla da, kükürt dioksit (SO2) gazları kaynaklanır. Geriye, potasyum sülfat, potasyum karbonat, potasyum sülfür kalır ki, bu tarz şeylerin gazları yüksek bir basınç meydana getirir. Bu basınç da, yakıcı silahlarda, merminin ileriye fırlatılmasını sağlar.
Teknikteki ilerlemelere karşın,
barut, bugün de, pek azca bir farkla, eskiden elde edilmiş olduğu yollardan elde edilir: Karışımı oluşturan maddeler, önce ayrı ayrı, daha sonrasında da bir arada öğütülerek, karıştırılır. Bu karışım, tazyikla, hamur harcı harcı haline getirilir; sarsıntılı eleklerden geçirilerek, tozundan ayrılır. Bu işlemin sonunda, tane halinde barut elde edilmiş olur. Bu hamur harcı, borulara basılarak, çubuk halinde barut haline getirilir; buna, “makarna barutu” adı verilir. Ayrıca, küp, prizma, vb. şeklinde biçimlerde kaplar kullanılarak, istenilen şekilde barut da elde edilebilir.
Barutun Bulunuşu Bugün, karabarut, şistli killer, kaya tuzları şeklinde, ötekilere oranla yumuşakça kütlelerin atılmasında kullanılmaktadır. Çok duman çıkarttığından, askerlik alanında artık büyük bir önemi kalmamıştır. Bugün için, alev ateş silahlarda, daha çok “dumansız barut”, daha doğru bir deyişle, “azca dumanlı barut” kullanılmaktadır. Dumansız barut kolodyum, trinitro gliserin, trinitro tolüen benzer biçimde patlayıcı maddelerin karışımıdır.
Bugün, bu patlayıcı maddeleri yapabilmek için, çok oranda potasyum nitrata ihtiyaç vardır. Oysa, bu madde, yeryüzünde pek azca bulunur. Bir tek, cenup ABD’da, And Dağları’nın denize bakan kıyılarında, kuşların bıraktığı gübreler, bu madde bakımından son aşama zengindir. O dolaylarda, bu gübreyi temizleyecek kadar bolca yağmur da yağmadığı İçin, “guana” isminde olan bu gübreler, uzun süre, bozulmadan kalabilir. Bu gübreler, genişliği 3 kilometre, uzunluğu 300 kilometre olan bir alanı kaplamış durumdadır. Gübre tabakasının kalınlığı da 1,5 metreyi bulur. İşte, bu çaşama uzun süre, devletlerin barut yapması için lüzumlu olan ham maddeyi elde etmiştır.
Tüm devletler, Şili’den gübre satın almak mecburiyetinde bırakılmıştır. Yalnız Almanya, 1913 senesinde, Birinci Dünya Savaşı’ndan önce, bu gübrelerden tam 750.000 ton satın almıştı. İngiltere de aynı miktar gübre almış ve bu iki ülke, bu maddelerden yapmış oldukları barutları birbirlerine karşı kullanmışlardı. Sadece, Almanlar, savaş esnasında, havadan aldıkları azotla, potasyum nitrat yapmayı başardılar. Böylece, barut yapımı için, Şili’deki gübreler yerine, bitmek tükenmek bilmeyen havadan yararlanılmaya başlandı.